|
Quyền của người dân liên tục bị vi phạm trong đại dịch COVID-19
Diễm Thi - RFA
Hôm 28 tháng 9 năm 2021, một video clip lan truyền trên mạng xã hội
cho thấy dân quân tự vệ, cảnh sát cơ động phá khoá cửa, ập vào nhà
bà Hoàng Thị Phương Lan. Những người này bẻ ngoặt tay bà, lôi bà ra
ngoài để xét nghiệm COVID-19 trong tiếng la khóc của con bà và sự
phản đối của bà, bởi bà đang làm việc online nên không thể đi test
lúc đó.
Một ngày sau, bà Lan cho Đài Á Châu Tự do biết tinh thần bà vẫn chưa
ổn định trở lại trong khi chính quyền thuyết phục bà gỡ bài, gỡ
video trên facebook. Bà kể:
“Khi họ đang phá khóa tôi thấy không được an toàn nơi đang ở và sốc.
Theo tôi biết tôi có thể từ chối test nếu không thấy an toàn, họ
không được có hành động như vậy. Khi họ chưa ập vào tôi nghĩ có
quyền từ chối khi thấy không an toàn. Khi họ dùng vũ lực thì sốc
toàn tập. Tôi thấy hành động của họ sẽ tác động đến con tôi về chế
độ bây giờ.”
Cùng với việc cưỡng ép bà Lan đi thử COVID-19, công an địa phương đã
lập biên bản vi phạm, thu giữ CMND của bà. Bà cho biết sẽ hỏi ý kiến
luật sư để xem xét việc kiện chính quyền địa phương.
Câu chuyện của bà Lan là một bằng chứng nữa cho thấy nhân viên phòng
chống dịch tiếp tục vi phạm quyền con người bằng các hình thức cưỡng
chế thô bạo. Chính những người được cho là thực thi pháp luật lại
chà đạp lên luật pháp một cách rõ ràng nhất. Những câu chuyện như
vậy xảy ra không ít trong mùa dịch này.
Một trường hợp khác xảy ra được người dân quay clip và đăng tải trên
Facebook hồi tháng 8, cho thấy một người dân ở Cà Mau tên Trần Tô Ân
Châu cũng vì từ chối xét nghiệm COVID-19 tại nhà nên đã bị lực lượng
chức năng khiêng đi cách ly tập trung. Ngoài ra, một thanh niên ở
Đắk Lắk đã bị công an còng tay áp giải đi test COVID-19 chỉ vì người
này từ chối chuyện test và ở yên trong nhà.
Nhà hoạt động nhân quyền Vũ Quốc Ngữ, Giám đốc tổ chức Người Bảo vệ
Nhân quyền (Defend the Defenders) nói với RFA sáng 29 tháng 9:
“Các hình thức cưỡng chế đưa người dân đi xét nghiệm là vi phạm nhân
quyền một cách trầm trọng, sỉ nhục nhân phẩm con người. Tình hình
nhân quyền Việt Nam ngày càng tồi tệ, đặc biệt là trong thời gian
xảy ra đại dịch hiện nay. Chính quyền các địa phương lạm quyền để
thực thi những công cụ của họ một cách trầm trọng. Mà tôi nghĩ nó
mang tính hệ thống chứ không chỉ một vài địa phương, từ cấp xã đến
cấp tỉnh, cấp trung ương.
Cộng đồng Facebook đã lên tiếng rất nhiều các trường hợp nhà cầm
quyền vi phạm nhân quyền hoặc các sai phạm trong quản lý kinh tế, xã
hội. Khi nhiều người cùng lên tiếng phản đối thì nhà cầm quyền bắt
buộc phải nhìn lại và có một số trường hợp họ thừa nhận sai lầm.
Nhưng việc chỉ xin lỗi là chưa đủ. Những người vi phạm nhân quyền
phải bị truy tố, nếu nhà cầm quyền Việt Nam muốn xây dựng một chính
quyền lành mạnh để đưa đất nước vượt qua đại dịch.”
Ông Vũ Quốc Ngữ nói thêm, người dân Việt Nam muốn có nhân quyền thì
phải đấu tranh chứ không có cách nào khác, bởi vì tự do, nhân quyền
không phải là một món quà mà Thượng đế ban cho.
Cách chống dịch của Việt Nam bị coi là phiên bản của Vũ Hán, Trung
Quốc, từ việc xét nghiệm đến việc cách ly.
Khi biến thể Delta bắt đầu xuất hiện ở Vũ Hán vào đầu tháng 8 vừa
qua, giới chức thành phố này cho biết sẽ xét nghiệm toàn bộ dân
trong thành phố và áp lệnh phong tỏa. Để bảo vệ thủ đô, tất cả các
tuyến đường hàng không, xe buýt và các tuyến đi lại từ Bắc Kinh đến
các vùng có dịch bị cắt. Tất cả khách du lịch cũng đã bị cấm vào thủ
đô và giới chức chỉ cho phép những du khách “thiết yếu” có kết quả
xét nghiệm âm tính được vào.
Trở lại câu chuyện bà Lan, truyền thông Nhà nước một ngày sau khi
xảy ra vụ việc cho hay, ông Bí thư Đảng ủy phường Vĩnh Phú Võ Thanh
Quan đã nhận khuyết điểm và công khai xin lỗi bà Hoàng Thị Phương
Lan. Ông Quan thanh minh cho hành động vi phạm của lực lượng chức
năng là do mong muốn nhanh chóng dập dịch, sợ dịch bùng phát trở lại
nên hơi nóng vội dẫn đến biện pháp cưỡng chế.
Luật sư Đặng Đình Mạnh thuộc đoàn luật sư TP.HCM nói với RFA rằng,
việc ông Bí thư phường chỉ đạo cho nhân viên công lực phá cửa tư gia
của một người, ập vào và cưỡng chế đi để xét nghiệm là một việc hoàn
toàn bất hợp pháp. Vị Luật sư này nhận định rằng, chính quyền địa
phương đã vi phạm ít nhất ba điều: Xâm phạm chỗ ở của người khác;
Bắt giữ người trái pháp luật; Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản
người khác. Ông nói:
“Ông Bí thư phường chỉ đạo cho nhân viên công lực phá cửa tư gia của
một người sau đấy họ ập vào và cưỡng chế chế đi để xét nghiệm.
Cái diễn biến của sự việc như vậy thì có thể gọi đấy là hành vi
cưỡng chế của về phía chính quyền nhưng mà nội dung của việc cưỡng
chế này là đưa đi xét nghiệm Covid thôi thì cái này thực ra không có
luật pháp nào cho phép làm như vậy. Vì vậy cho nên tôi khẳng định
rằng cái việc họ phá cửa đồng thời cưỡng chế bắt cô này đi xét
nghiệm là một việc hoàn toàn bất hợp pháp.”
Về phương diện luật pháp, chính quyền Việt Nam hiện nay bị cho là
bất bình đẳng trong xử lý vi phạm. Chính quyền thì mạnh tay cưỡng
chế, vi phạm nhân quyền, nhưng nếu người dân phản đối thì bị kết vô
tội “chống người thi hành công vụ”.
Qua những vụ việc dân bị hành xử thô bạo, phi pháp, nhiều người nhắc
lại câu nói của Bộ trưởng Mai Tiến Dũng, Chủ nhiệm văn phòng Chính
phủ khi nói về vụ Đồng Tâm tại cuộc họp báo thường kỳ của Chính phủ
ngày 4 tháng 5 năm 2017: “Nếu chính quyền sai thì nhận lỗi trước dân,
nếu dân sai thì phải chịu trách nhiệm trước pháp luật”.
Theo Nghị định 167/2013/NĐ-CP, nếu người vi phạm có hành vi dùng vũ
lực, đe dọa dùng vũ lực chống người thi hành công vụ trong thực hiện
các quy định về phòng, chống dịch bệnh COVID-19 thì có thể bị xử
phạt hình phạt tù cao nhất đến 07 năm tù.
Công luận nêu câu hỏi nếu lực lượng chống dịch dùng vũ lực bắt dân
làm điều mà họ không muốn trong phạm vi luật pháp thì sẽ bị hình
phạt như thế nào?
[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật NQ] [Tài liệu] [Báo cáo NQ] [Giải NQVN ] [Diễn đàn] [Liên kết]
|