Y án vụ Đồng Tâm: Chính quyền coi dân là ‘thế lực thù địch’?
Diễm Thi, RFA |
2021-03-09
Y án sau hai ngày xét xử
Hôm chín tháng Ba năm 2021, phiên tòa phúc thẩm đã tuyên y án sáu
người có kháng cáo các bản án sơ thẩm, trong vụ lực lượng chức năng
tấn công vào làng Đồng Tâm hôm chín tháng Một năm 2020. Sau phiên
phúc thẩm, các luật sư và những người dân quan tâm bày tỏ sự thất
vọng trên các trang mạng xã hội.
Luật sư Hà Huy Sơn, người bào chữa cho hai trong số sáu bị cáo kháng
án, viết trên Facebook cá nhân của mình dòng trạng thái: “Cơ hội để
hóa giải bất thành. Mối hận sẽ đi vào thiên sử.”
Luật sư Trịnh Vĩnh Phúc chia sẻ suy nghĩ của mình với RFA qua ứng
dụng Facebook Messenger ngay sau phiên phúc thẩm:
“Vụ án Đồng Tâm là vụ án khó, vụ án buồn, vụ án nhức nhối, vụ án
thách thức lương tri, vụ án làm đau lòng nhiều người, vụ án đánh vào
người nông dân giữ đất, vụ án oan của dân oan...
Kết quả phiên toà phúc thẩm bác kháng cáo của sáu bị cáo, không chấp
nhận các luận cứ bào chữa của 14 luật sư bào chữa, giữ y bản án sơ
thẩm, tuyên hai anh em ruột Lê Đình Công, Lê Đình Chức án tử hình,
con trai của ông Công là Lê Đình Doanh chung thân, 16 năm tù với cụ
Bùi Viết Hiểu, 13 năm tù cho Nguyễn Quốc Tiến về tội “Giết người” và
sáu năm tù cho bà Bùi Thị Nối về tội “Chống người thi hành công vụ”.
Những vi phạm về thủ tục tố tụng một cách rõ ràng và nghiêm trọng
cùng những điểm mờ của vụ án vẫn bỏ ngỏ, đáng nói nhất là nghi vấn
về nguyên nhân tử vong của ba viên sỹ quan Cảnh sát, cùng hiện
trường vụ án vẫn không được làm rõ, Kế hoạch 419A của Công an thành
phố Hà Nội vẫn nằm trong vòng bí mật…”
Tại phiên sơ thẩm diễn ra vào tháng 9 năm 2020, tòa tuyên án tử hình
đối với hai bị cáo Lê Đình Chức và Lê Đình Công về tội Giết người với
cáo buộc họ "chủ mưu, cầm đầu vụ giết người"; án chung thân
cho bị cáo Lê Đình Doanh; 16 năm tù cho bị cáo Bùi Viết Hiểu; 13 năm
tù cho bị cáo Nguyễn Quốc Tiến; 12 năm tù cho bị cáo Nguyễn Văn
Tuyển. Những người này đều bị kết tội Giết người. Tổng cộng 71 năm 3
tháng tù cho 23 bị cáo khác với cáo buộc tội Chống người thi hành
công vụ.
Theo cáo trạng, mặc dù biết rõ đất cánh đồng Sênh, xã Đồng Tâm là
đất quốc phòng đã được Thanh tra thành phố Hà Nội và Thanh tra Chính
phủ kết luận, nhưng từ năm 2013, ông Lê Đình Kình đã cùng các ông Lê
Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển đã thành lập “Tổ đồng
thuận” với mục đích chiếm lại đất đồng Sênh chia nhau. Rạng sáng
ngày chín tháng Một năm 2020, khi lực lượng công an đến chốt cổng
làng thôn Hoành, xã Đồng Tâm để bảo vệ mục tiêu theo kế hoạch đã đề
ra thì ông Lê Đình Chức đẩy ba công an xuống hố và ông Lê Đình Doanh
châm lửa đốt chậu xăng bưng hất xuống hố…Vào lúc đó, tổ công tác
phát hiện thấy ông Lê Đình Kình đang cầm một quả lựu đạn và hô hào
chống đối nên đã bắn tiêu diệt.
Trong khi đó, theo người dân Đồng Tâm thì rạng sáng hôm đó, chính
quyền Hà Nội đã huy động hàng ngàn quân có trang bị vũ khí và chó
nghiệp vụ đến thôn Hoành, xã Đồng Tâm để bắt giữ những người dân
phản đối việc cưỡng chế đất nông nghiệp ở khu đồng Sênh. Họ giết
chết ông Lê Đình Kình và bắt đi 29 người dân.
Luật sư Lê Quốc Quân, người không tham gia bào chữa trong vụ án
nhưng rất quan tâm tới vụ án, nêu quan điểm của ông với RFA vào tối
ngày chín tháng Ba năm 2021:
“Tôi không ngạc nhiên việc y án. Tuy nhiên, ngay từ khi sơ thẩm, tôi
đã thấy đó là một bản án phi nhân và bất công. Theo tôi thì bản án
nó không phản ánh đúng bản chất của sự việc. Các luật sư đã phân
tích có hàng loạt sai phạm trong quá trình điều tra, truy tố và xét
xử. Tôi rất buồn khi được biết tòa y án sơ thẩm.
Tôi có nghĩ vẫn y án khi anh Công kháng cáo kêu oan. Tuy nhiên khi
nghe toà "khuyên nhủ" để anh Công kháng cáo "xin giảm hình phạt" thì
cũng hy vọng, nhưng tất cả đều bị lừa, tôi cũng đã rất ngây thơ khi
tin họ còn chút nhân tính. Nhưng tất cả, kể cả các luật sư, cũng bị
lừa.”
Theo những người quan tâm vụ án thì một phiên tòa sơ thẩm với 29 bị
cáo, có đề nghị mức án cao nhất là tử hình, mà lại kết thúc chỉ sau
bốn ngày xét xử là quá nhanh. Còn với phiên phúc thẩm, sáu bị cáo
với hai án tử hình cũng chỉ diễn ra trong hai ngày rồi tuyên y án
thì không bao giờ là đầy đủ. Cả hai phiên tòa bị dư luận cho là mọi
quyết định đã nằm trong túi của chủ toạ phiên toà, họ hành động theo
lệnh của đảng đã được bàn bạc và quyết định từ trước.
Vì sao chính quyền hành xử như vậy?
Theo nhiều chuyên gia trong lãnh vực pháp lý, Luật Đất đai hiện hành
ở Việt Nam là nguyên nhân khiến cho “Việt Nam trở thành cường quốc
dân oan” với bao thân phận người dân mất đất. Họ phải đấu tranh
giành lại tài sản của mình dẫn đến hậu quả là những năm tháng tù tội.
Chỉ khi nào Luật Đất đai được chỉnh sửa cho phù hợp với thực tiễn
của xã hội thì những bản án oan khiên về đất đai mới chấm dứt.
Với vụ án Đồng Tâm, Luật sư Ngô Anh Tuấn chia sẻ với RFA rằng, là
người gắn bó với thân chủ và thân nhân của họ từ những ngày đầu, ông
rất buồn khi kết quả phiên phúc thẩm diễn ra như vậy, dù ông không
thấy bất ngờ. Ông nói thêm:
“Thực tế họ áp dụng một số những tình tiết giảm nhẹ mà các luật sư
đồng nghiệp của chúng tôi nêu ra, nhưng mà họ lại y án toàn bộ các
bản án. Tôi không hiểu họ suy nghĩ gì, hành động gì và thị uy với
ai. Với những người dân ở đây thì tính phản kháng của họ rơi về
trạng thái thậm chí là âm rồi. Thế thì họ thị uy với ai, đe nẹt ai
mà phải giữ một cái bản án kinh khủng đến mức như vậy. Tử hình hai
người con còn lại của cụ Kình.
Tôi nghĩ họ làm như thế thì chỉ gây thêm cơn hận thù cho những người
còn lại trong gia đình họ mà thôi, chứ không phải xoa dịu lại nỗi
đau của gia đình những người đã chết. Nguyên nhân những cái chết đó
cũng đang rất mù mờ, chưa được làm rõ, và họ cũng không muốn làm rõ.
Họ muốn gửi thông điệp gì đến người dân? Hay họ nghĩ dân là thế lực
thù địch chứ không phải là những người chủ của đất nước này. Tôi
thấy rất bi quan về cái suy nghĩ của những người ở mức thượng tầng.”
Trước đó, tại phiên sơ thẩm, những người quan tâm đã phẫn nộ đối với
những mức án được đề nghị. Lý do theo họ là có vô số vi phạm từ phía
cơ quan chức năng trong vụ này.
Về phương diện điều tra, việc Bộ Công an vừa là cơ quan tổ chức tập
kích vào Đồng Tâm, vừa là cơ quan điều tra bị cho là không thể khách
quan. Các cơ quan điều tra, tố tụng đã cản trở các luật sư tiếp cận
hồ sơ, cản trở việc tiếp xúc của luật sư với các bị can. Sau khi
luật sư tiếp cận được thân chủ Bùi Viết Hiểu trong trại giam trước
ngày ra tòa, chính ông này cho biết bản thân là người chứng kiến
cảnh ông Lê Đình Kình bị bắn trực diện. Thông tin này hoàn toàn trái
ngược với cáo trạng. Các luật sư tham gia bào chữa rồi đến các tổ
chức xã hội dân sự có kiến nghị yêu cầu dừng xét xử, tiến hành điều
tra lại và bảo vệ người khai báo như ông Bùi Viết Hiểu.
Ông Võ Minh Đức, cựu đại úy quân đội, bày tỏ suy nghĩ của ông về
những bản án ông cho là quá nặng và vô lý trong vụ án Đồng Tâm:
“Họ cố tình tiêu diệt cái phản kháng của người dân, mà cụ thể ở đây
là những người nông dân phản kháng lại việc chính quyền lấy đất của
họ. Lúc đầu là cụ Lê Đình Kình, sau đó là những người con của cụ bị
tuyên án tử hình. Các cháu thì bị tù. Có thể nói là ba đời luôn rồi.
Vấn đề thứ hai là việc hành xử vô luân, vô pháp trong vụ án này. Rất
nhiều những trí thức, những người bất đồng chính kiến, những luật sư
thượng tôn pháp luật đều cho rằng đây là một vụ án oan, những bản án
bất công. Thế nhưng nhà nước này vẫn bất chấp, không lắng nghe ai
với mục đích cuối cùng là dập tắt tiếng nói phản kháng của người dân.”
Là một người từng được huấn luyện trong việc tuyên truyền các chính
sách của Nhà nước, ông Minh Đức vẫn tin rằng chính quyền chỉ dám
tuyên án chứ không dám thi hành hai bản án tử hình với hai người con
của cụ Kình. Ông lý giải:
“Tôi tin vậy vì hiện nay vụ án này không còn mang tính ‘nội bộ’ ở
Việt Nam mà nó mang tính quốc tế về nhân quyền, pháp lý cũng như về
mặt pháp luật là họ đàn áp người dân. Tôi nghĩ một ngày nào đó họ sẽ
tìm cách gọi là sửa sai để xoa diu dư luận và quốc tế. Có điều mình
không dự đoán được cách họ làm mà thôi.”
Ngày 10 tháng Một năm 2020, tức chỉ một ngày sau khi ba công an tử
vong khi đột kích vào làng Đồng Tâm, Tổng bí thư - Chủ tịch nước
Nguyễn Phú Trọng ký quyết định truy tặng Huân chương Chiến công hạng
nhất cho ba viên chức công an này. Lý do để trao huân chương được
nói là ba người đã lập chiến công đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu
và phục vụ chiến đấu, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã
hội và bảo vệ Tổ quốc.
[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật NQ] [Tài liệu] [Báo cáo NQ] [Giải NQVN ] [Diễn đàn] [Liên kết]
|