Dân Đồng Tâm thêm bức xúc trước kêu gọi đầu thú

RFA 2017-10-14

Ngày 13/10 vừa qua, Cơ quan An ninh Điều tra Công an Hà Nội và Viện kiểm sát Nhân dân Hà Nội có thư kêu gọi ra đầu thú đối với số người dân xă Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội mà cơ quan chức năng cho là liên quan vụ bị nói ‘bắt giữ người trái luật cũng như hủy hoại công sản’ tại thôn Hoành hồi tháng 4 vừa qua.

Người dân phản ứng như thế nào với lời kêu gọi này và v́ sao vụ việc xảy ra bấy lâu nay nhưng vẫn chưa được giải quyết thỏa đáng?

Quyết không đầu thú!

Nội dung bức thư kêu gọi đầu thú gửi cho người dân Đồng Tâm nói rơ rằng trong cuộc sống đôi khi v́ sai lầm trong nhận thức mà người ta có thể hành động sai pháp luật. Tuy nhiên chính sách của Đảng và Nhà nước Việt Nam là “đánh kẻ chạy đi, không đánh người chạy lại”. V́ thế, cơ quan chức năng đề nghị những cá nhân đă tham gia vụ phá hoại hoặc cố ư làm hư hỏng tài sản, bắt giam người trái luật tại thôn Hoành từ ngày 15 đến ngày 22/4 hăy dũng cảm, đối mặt với sự thật và ra đầu thú.

Đài RFA đă trao đổi với một người dân làng là cụ Lê Đ́nh Ḱnh, 82 tuổi, một trong những người bị công an Hà Nội bắt giữ vào tháng 4 vừa qua. Cụ Ḱnh xác minh chuyện chính quyền gửi giấy kêu gọi dân đầu thú và nói thêm rằng suốt hai ngày nay chính quyền cũng nói trên loa yêu cầu dân đầu thú. Cụ cho biết người dân không cảm thấy hoang mang, lo sợ khi nhận được giấy này mà thay vào đó họ cảm thấy bức xúc:

Đi đến đâu cũng thấy người bất b́nh với cách làm việc của chính quyền từ trên thành phố cho đến huyện Mỹ Đức và xă Đồng Tâm. Chứ sợ hay dao động th́ người ta không sợ. Nhiều người tuyên bố rằng sẵn sàng hi sinh.

Cụ Ḱnh khẳng định người dân sẽ không nghe theo kêu gọi mới nhất mà cơ quan chức năng đưa ra:

Dân người ta yêu cầu đối thoại, chứ không phải cứ bắt người ta ra đầu thú. Người ta có tội ǵ mà đầu thú? Người có tội bây giờ là Chủ tịch xă Đồng Tâm, Ủy ban và Huyện ủy Mỹ Đức và một bộ phận cán bộ trên thành phố trong đó có ông Nguyễn Đức Chung.

Cụ cho biết hiện tại người dân bức xúc v́ hai nguyên nhân chính. Thứ nhất là bản thân cụ bị thương trong quá tŕnh công an bắt giữ nhưng sau đó không cơ quan chính quyền nào hỏi han hay chịu trách nhiệm. Nguyên nhân thứ hai cụ cho biết:

Ông Nguyễn Xuân Phúc đă nói hai lần tại buổi tiếp xúc cử tri ở Hải Pḥng là phải thượng tôn pháp luật. Cái ǵ của dân th́ giao trả dân, cái ǵ của Nhà nước th́ giao cho Nhà nước quản lư nhưng phải xử lư cán bộ sai phạm trước mới xử lư dân sau. Nhưng bây giờ cán bộ sai phạm là những người tự nhiên bắt cóc dân, đánh người gây thương tích th́ không hỏi han ǵ đến, mà cứ hỏi đến người dân là những người sử dụng quyền tự vệ.

Tháng 5 vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói với cử tri Hải Pḥng rằng vụ việc Đồng Tâm phải xử quan trước rồi mới xử dân sau.

RFA cũng trao đổi vấn đề này với luật sư Hà Huy Sơn, đoàn luật sư Hà Nội, người từng tham gia bào chữa nhiều vụ án đất đai cho dân oan. Theo ông một khi vụ việc tại xă Đồng Tâm đă bị khởi tố th́ công an điều tra và Viện kiểm sát có quyền yêu cầu người dân đầu thú. Tuy nhiên việc người dân có ra đầu thú hay không là quyền của họ:

Người ta không có tội th́ không đầu thú c̣n nếu sau này ṭa án xét xử và thấy một người nào đó có tội mà không ra đầu thú th́ họ không được hưởng t́nh tiết giảm nhẹ.

Trong bức thư kêu gọi đầu thú của chính quyền cũng nói rơ rằng cơ quan điều tra và Viện kiểm sát Nhân dân Hà Nội sẽ không bắt, giam giữ người tự thú, đầu thú và đảm bảo quyền lợi ích hợp pháp của họ.

Khoảng hai tháng trở lại đây, chính quyền Hà Nội cũng liên tục gửi giấy triệu tập cho hàng trăm người dân, nội dung là để làm việc liên quan đến vụ phá hoại tài sản và bắt người trái pháp luật. Tuy nhiên theo cụ Ḱnh th́ người dân nói rằng họ không đi đâu hết, trừ khi chính quyền về tại địa phương th́ họ mới đồng ư làm việc. Sau đó, Hà Nội cử người về địa phương và khoảng chục người dân đại diện ra làm việc trong đó có cụ Ḱnh. Tuy nhiên, phần lớn người dân sau khi gặp chính quyền lại từ chối nói chuyện v́ họ cho rằng công an làm việc với họ nhưng chỉ có hai người mặc sắc phục c̣n lại là mặc thường phục. Họ nói như vậy là trái pháp luật. Họ sợ rằng những người mặc thường phục là xă hội đen, sẽ đàn áp người dân và sau này chính quyền sẽ chối căi rằng đó không phải là công an.

Cụ Ḱnh là một trong vài người chịu ngồi lại làm việc. Trên mạng xă hội lan truyền một đoạn video có cảnh cụ Ḱnh ngồi làm việc với hai công an. Cụ thẳng thắn lên án sự vô trách nhiệm của chính quyền địa phương khi phó mặc cho cấp trên giải quyết. Cụ Ḱnh nói lại với chúng tôi:

Chỉ có công an trên thành phố về chứ huyện không có ai. Đặc biệt là UBND xă Đồng Tâm trong đó Chủ tịch và Phó Chủ tịch đều không có mặt trong buổi làm việc. UBND xă Đồng Tâm thuộc địa giới quản lư nhưng họ không hợp tác với cấp trên mà phó mặc cho thành phố muốn làm ngược làm xuôi ǵ th́ làm.

Ḷng dân không yên

Mâu thuẫn đất đai giữa người dân Đồng Tâm và chính quyền đă diễn ra mấy năm nay. Vụ việc người dân bắt giữ 38 cán bộ hồi tháng 4 vừa qua được xem là đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng. Kể từ đó đến nay đă nửa năm trôi qua, nhưng vụ việc vẫn chưa được giải quyết thỏa đang theo như nguyện vọng mà người dân cho là chính đáng.

Chúng tôi nêu vấn đề với Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà hoạt động dân sự ở Hà Nội và cũng là người theo dơi vụ việc Đồng Tâm ngay từ những ngày đầu. Tiến sĩ Nguyễn Quang A cho rằng ḷng dân vẫn chưa yên là do cách giải quyết và hành xử của các cơ quan chức năng:

Một mặt ông Nguyễn Đức Chung đă đến tận nơi kư vào bản cam kết với dân nhưng bây giờ công an Hà Nội lại vẽ ra tṛ như vậy [yêu cầu dân đầu thú], th́ hỏi làm sao người dân yên tâm được?

Trong khi đó việc những kẻ lừa cụ Ḱnh ra ngoài đồng, rồi đánh cụ ấy găy chân, quăng cụ ấy lên xe chở về đồn công an chứ không đưa đi cấp cứu là những kẻ có tên, h́nh ảnh rơ ràng th́ chẳng thấy chính quyền trừng trị ǵ cả.

Trong khi đó, chính việc bắt cụ Ḱnh và đ̣i thu đất của dân là nguyên nhân gây ra việc dân bắt giữ 38 cảnh sát, những người thực chất đến để đàn áp người dân.

Ông nhận định rằng những kẻ gây ra tội ác th́ vẫn nhởn nhơ, c̣n người dân tự vệ để bảo vệ quyền lợi của ḿnh th́ bị đem ra xử. Khi xử không được lại kêu gọi đầu thú. Ông gọi đây là một “tṛ cười”.

Ngày 22/4 vừa qua, khi người dân Đồng Tâm vẫn c̣n giam giữ 38 cán bộ và cảnh sát, ông Chủ tịch Thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung đă đến làm việc với dân và viết một bản cam kết với ba nội dung chính. Thứ nhất là cam kết sẽ đưa thanh tra tới phân định rơ khu đất Đồng Sênh để đảm bảo quyền lợi cho người dân. Thứ hai là cam kết không truy cứu trách nhiệm h́nh sự đối với toàn thể dân Đồng Tâm. Và thứ ba là cam kết điều tra việc bắt và gây thương tích cho cụ Lê Đ́nh Ḱnh theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên đến tháng 6, công an Hà Nội ra quyết định khởi tố vụ án ở Đồng Tâm, trái với lời hứa của ông Chủ tịch Thành phố.

Sau đó, kết luận thanh tra đất đai được công bố, nói rằng đó là đất quốc pḥng chứ không phải đất nông nghiệp của người dân.

Vụ việc gây thương tích cho cụ Ḱnh th́ đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Luật sư Hà Huy Sơn nhận định rằng vụ việc ở Đồng Tâm như một bức tranh thu nhỏ của cả nước. Ông cho rằng luật đất đai hiện hành là một bất công lớn ảnh hưởng đến người nông dân, gây ra sự bất măn trong xă hội.

Về vụ việc ở Đồng Tâm, ông nhận xét là có phần lỗi của cơ quan chức năng:

Người dân th́ không hiểu biết ǵ nhiều. Người ta chỉ thấy ai có cương vị, chức vụ, quyền hạn mà không cần biết họ là bên tư pháp hay hành pháp và người ta coi đó là tiếng nói của pháp luật.

Trong sự việc này có sự bất nhất từ khi ông chủ tịch Nguyễn Đức Chung về tuyên bố rằng không khởi tố người dân th́ dân hiểu rằng không có chuyện ǵ nữa. Nhưng nay cơ quan điều tra và Viện Kiểm sát lại chiếu theo quy định của pháp luật lại khởi tố vụ án.

Tôi cho rằng trách nhiệm cuối cùng vẫn là cơ quan Đảng. Tại v́ trong hiến pháp điều 4 nói rằng Đảng lănh đạo tất cả mà lại để cho cơ quan hành pháp là ông Chung nói như vậy, c̣n cơ quan tư pháp lại nói khác đi.

Cụ Ḱnh cho biết mong muốn của người dân bây giờ là Thanh tra Chính phủ sẽ về đối thoại với dân và cùng với dân đo đạc lại khu đất tranh chấp bấy lâu nay.

Đài Á Châu Tự do đă liên hệ với đại diện chính quyền huyện và xă Đồng Tâm để t́m hiểu thông tin nhưng họ đều từ chối trả lời.

Vụ tranh chấp đất đai giữa người dân Đồng Tâm và chính quyền xảy ra đă lâu trên một khu đất có diện tích 106 ha. Người dân th́ nói chỉ có 47,6 ha trong số này là đất quốc pḥng c̣n lại là đất nông nghiệp của họ. Nhưng chính quyền lại phản đối nói rằng cả khu đất tranh chấp là đất quốc pḥng và muốn thu hồi lại giao cho tập đoàn Viettel. Tháng 4 vừa qua, công an Hà Nội đă bắt giữ 4 người dân Đồng Tâm trong đó có cụ Lê Đ́nh Ḱnh, 82 tuổi bị thương nặng trong quá tŕnh bắt giữ. Người dân phẫn nộ với việc làm này của chính quyền nên họ đă giam 38 cán bộ và cảnh sát cơ động làm con tin.

Trở lại trang chính

Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam

[Trang nhà] [Về MLNQ] [Luật Nhân Quyềnn] [Tài liệu] [Tin nhân quyền] [Diễn đàn] [Tham gia] [Tải xuống] [Liên kết]